برگرفته از کتاب «۵۰ روش ساده برای علاقهمند کردن فرزند به ورزش و سلامتی»، نوشتهی «جوان لندی» و «كیت باریج»، ترجمهی «سارا رئیسی طوسی»، انتشارات صابرین (کتابهای دانه)
این روزها عوامل متعددی باعث شده که بسیاری از کودکان به نسبت گذشته فعالیت جسمانی خیلی کمتری داشته باشند، عواملی همچون فضای محدود خانهها، شیوع بازیهای کامپیوتری، صرف زمان ناکافی برای کودکان توسط والدین و … . این رویه در نهایت به سلامت جسمی و روانی کودکان آسیب جدی وارد میکند. خوشبختانه کودکان همیشه برای بازیهای حرکتی جذابی که در عین حال نقش ورزش را ایفا میکند اشتیاق دارند، فقط باید فرصت و امکانات کافی را برای آنها مهیا کرد. کتاب «۵۰ روش ساده برای علاقهمند کردن فرزند به ورزش و سلامتی»، روشهایی را پیشنهاد میکند که در عین سادگی و قابل اجرا بودن در بسیاری از فضاها، تحرک کافی و ارتباط ثمربخش با والدین را برای کودکان به دنبال میآورند. آنچه که در ادامه میبینید بعضی از بازیهایی است که توسط این کتاب معرفی شدهاند.
(توجه داشته باشید که هر بازی برای سن خاصی مناسب است، سعی کنید بازیای را برای فرزندتان انتخاب کنید که با شرایط او متناسب باشد.)
بازیهای با طناب
- طنابی را به صورت کشیده روی زمین قرار دهید و از فرزندتان بخواهید به صورت زیگزاگ از یک طرف طناب به طرف دیگر بپرد و در عین حال جلو رود تا تمام طول طناب طی شود.
- از کودک بخواهید مانند یک «بند باز» طول طناب را طی کند، یعنی سعی کند که روی طناب راه رود بی آنکه پای خود را در دو سوی طناب قرار دهد.
- با طناب روی زمین یک دایره درست کنید. یک نفر گرگ شود و دور طناب دنبال دیگری بدود. به روشهای گوناگون داخل دایره طنابی بپرید، مثلا بدوید، خیز بردارید، یک پا بپرید و با جفت پا داخل دایره فرود آیید.
- انتهای یک طناب بلند را به جایی ببندید. از فرزندتان بخواهید در وسط طناب بایستد و آن را به آرامی از زیر پای او رد کنید. با گفتن کلمهی «بپر» او راهنمایی کنید که چه زمانی بپرد.
- با افزایش توانایی فرزندتان، میتوانید از او بخواهید تا جایی که می تواند به پریدن ادامه دهد ، و همزمان با پریدن دور خود بچرخد ، پاهایش را باز و بسته کند ، دست یا بشکن بزند یا توپی را به زمین بزند.
- به همین ترتیب میتوانید به کارهای دیگر هم فکر کنید. مثلا میتواند از او بخواهید به سمت طنابی که در حال چرخیدن است بدود، از روی آن بپرد و از آن بیرون برود. به مرور سرعت و مدت بازی را افزایش دهید
- بازی دیگری که میتوانید انجام دهید طناب زدن معمولی است. سعی کنید در مدت زمان مشخصی از فرزندتان بخواهید هر چه بیشتر طناب بزند. در این بازی میتوان زمان را با مدت زمان لازم برای خواندن یک شعر (که دیگران میخوانند) مشخص کرد .
سواری گرفتن
در حالی که فرزندتان روی پای شما ایستاده است ، دور اتاق راه بروید. اجازه بدهید فرزندتان شما را راهنمایی کند: پنج قدم جلو ، هفت قدم به عقب ، سه قدم به راست و … .
پانتومیم
نقشهایی را به صورت پانتومیم همراه با کودک انجام دهید. مثلا میتوانید این نقشها را بازی کنید: بالا رفتن از نردبان، اسکیت کردن، کوهپیمایی، پیادهروی در جنگل، … .
وسطی با دیوار
برای این فعالیت از یک توپ نرم بزرگ استفاده کنید. از فرزندتان بخواهید بین شما و دیوار قرار بگیرد و از فضای مشخصی خارج نشود. توپ را با سرعتی متناسب با تواناییهای کودک به سمت او قل بدهید و در حین بازی سرعت قل دادن را تغییر دهید. کودک باید سعی کند که توپ به او برخورد نکند. بچهها از این که سعی کنید آنها را گول بزنید لذت میبرند، پس هنگامی که میخواهید توپ را قل بدهید ناگهان بایستید، پشتتان را به آن ها بکنید، سپس بیخبر برگردید و توپ را پرتاب کنید.
وسطی
برای این بازی دست کم سه یار نیاز است، دو نفر برای انداختن توپ و یک یا چند نفر در وسط که میدوند و سعی میکنند توپ به آنها برخورد نکند. (قوانین جزئیتر را خودتان با توجه به شرایط تعیین کنید، مثل اینکه کسی که توپ به او برخورد میکند باید چه کار کند، یا جای کسانی که توپ را پرت میکنند و کسانی که وسط هستند چطور عوض میشود).
گرگم به هوا
دو تکه پارچه را در دو طرف کمر لباس فرزندتان آویزان کنید.
اول شما گرگ بشوید. فرزندتان باید با دویدن و دررفتن، مانع از این شود که پارچهها را بگیرید. نقشهایتان را عوض کنید؛ اما به یاد داشته باشید که بچهها بیشتر ترجیح میدهند دنبال آنها بدوید تا اینکه دنبال شما بدوند.
این فعالیت را میتوانید با سرعتهای متفاوت و با حرکات مختلف انجام دهید. مثلا میتوانید بدوید، سریع راه بروید ، یک پی دو پی بروید، پاهایتان را روی زمین بکشید یا مانند کانگورو بپرید.
آویزان شدن
رو به روی فرزندتان بایستید و مچ دست های یکدیگر را بگیرید. از فرزندتان بخواهید نوک پاهایش را با نوک پاهای شما تماس بدهد سپس به عقب متمایل شود و با پاهای صاف به دستان شما آویزان شود . این حالت را حفظ کنید و با هم تا ده بشمرید.
موش و گربه
لانهی موش را در یک محوطه بازی بزرگ با طناب یا هولاهوپ(1) مشخص کنید از فرزندتان بخواهید دنبال شما بیاید و شعر بخواند. جهت حرکت ، سرعت، و شکل حرکت (راه رفتن، دویدن، یک پی ـ دو پی رفتن ، سر خوردن ، یورتمه رفتن) خود را تغییر دهید.
فرزندتان باید با شنیدن صدای سوت یا دست زدن شما فرار کند و پیش از این که او را بگیرید خود را به لانه برساند. اگر او راگرفتید نقشهایتان را عوض کنید و بازی را ادامه دهید.
نان بیار کباب ببر
مقابل فرزندتان بنشینید و کف دستانتان را رو به بالا نگه دارید. از فرزندتان بخواهید کف دستان خود را روی کف دستان شما بگذارد. سعی کنید یکی از دستان خود را به سرعت از زیر دست او بکشید و روی یکی از دستانش ضربه بزنید (مواظب باشید که با ملایمت ضربه بزنید). از فرزندتان بخواهید برای جلوگیری از این کار دست خود را عقب بکشد. نقشهای خود را عوض کنید .
نشانه گیری با توپ
در حیاط یا در محوطهی نسبتا باز دیگری یک یا چند هدف در نظر بگیرید. از فرزندتان بخواهید با لگد زدن به توپ سعی کند تا توپ به هدف بخورد. تعداد ضربههای موفق او را بشمارید. میتوانید برای این کار به او امتیاز بدهید و در نهایت جمع امتیازهای او را نیز محاسبه کنید.
مستطیل جا به جایی
مستطیلی (مثلا به ابعاد پانزده متر در ده متر) مشخص کنید و از فرزندتان بخواهید طول هر ضلع آن را با حرکات متفاوتی طی کند. در هر زاویه یک علامت بگذارید، تا بداند چه حرکتی را انجام دهد. برای مثال طول ضلع اول را بدود، ضلع بعدی (عرض) را لیلی کند، ضلع سوم را یک پی دو پی برود، ضلع چهارم را به عقب گام بردارد.
————————————————
(1) هولاهوپ حلقهای است با قطر تقریبی 70 سانتیمتر که از آن برای ورزش و بازی استفاده میشود.