نحوه صحیح برخورد با اعتیاد نزدیکان
«سوگند به روشنايى روز،
سوگند به شب چون آرام گيرد،
[كه] پروردگارت تو را وانگذاشته، و دشمن نداشته است.
و قطعا آنچه در پیش است براى تو نيكوتر خواهد بود.
و بزودى پروردگارت تو را عطا خواهد داد، تا خرسند گردى …
…
و اما [تو نيز به پاس نعمت ما] يتيم را ميازار،
و گدا را مران،
و از نعمت پروردگار خويش [با مردم] سخن گوى.»
بخشی از سوره ضحی
وقتی صحبت از مشکلات زندگی مشترک میشود، کمتر مسئلهای میتواند به اندازه اعتیاد همسر نگران کننده و ویرانگر باشد. ۶۰ درصد طلاقها بهدلیل اعتیاد میباشد.[1] از طرف دیگر، علیرغم گذشته که اعتیاد به عنوان یک مشکل فردی تلقی میشد، و سعی میشد با تمرکز بر شخص دچار سوء مصرف الکل یا مواد مخدر به درمان آن پرداخت. امروزه جامعه ی بهداشت روان، مدل سیستمهای خانوادگی را به عنوان بازتاب دقیق تری از شیوه اعتیاد میداند. در این مدل، سوء مصرف مواد را حاصل اختلال در عملکرد اعضای خانواده میدانند. به همین ترتیب، موثرترین راه برای حل این مشکل، کار با تمام اعضای خانواده برای بهبود الگوهای ارتباطی آنها و ایجاد یک محیط سالم تر است[2]. حال پرسش اصلی این است که چه نوع برخوردی با اعتیاد نزدیکان، باعث کاهش آسیب اعتیاد (بر شخص معتاد و دیگر اعضای خانواده) شده و امکان بهبودی شخص معتاد را افزایش میدهد؟ به عبارتی نحوه صحیح برخورد با اعتیاد نزدیکان چیست؟
واقعیت این است که اعتیاد یک مشکل است و فرد معتاد بیشتر یک بیمار است که احتیاج به کمک دارد. یک بیمار که اغلب شرایط خاصی دارد مثلاً نوجوان یا جوانی است پر از غرور، شور و انرژی و حس رهایی از بند خانواده، علاقه مند به تجربیات جدید و خطرکردن. با تجربه کم و عدم اطلاع از خطرات زندگی. یا مرد خانواده است که برای خودش جایگاه خاصی قائل است و تصورات خاصی دارد. «من به اندازه کافی عاقل هستم.» «این همه در زندگی زحمت میکشم مستحق اندکی تفریح، هرچند نادرست، هستم» و «من که برای آنها چیزی کم نگذاشته» «برای آنها ضرری ندارد» … به همین دلیل نحوۀ برخورد اطرافیان بخصوص والدین و همسر خیلی مهم است و حتماً باید اطلاعات کافی در مورد برخورد داشته باشند. بدین منظور ابتدا باید شناخت مناسبی از اعتیاد داشت.
[1] انتخاب کد خبر: ۴۸۹۳۵۴ تاریخ انتشار: ۴۶ : ۱۱ – ۲۳ تير ۱۳۹۸
[2] https://americanaddictioncenters.org/rehab-guide/married-to-a-drug-addict